راه‌‌‌های ثابت‌شدن نجاست

[۱۳۷] [۱۳۸] [۱۳۹] [۱۴۰]

ج۱، مسئله ۱۳۷ . نجاست هر چیزی، از سه راه ثابت می‌‌شود:

اوّل: آنکه خود انسان یقین یا از راه معقول اطمینان پیدا کند که آن شیء نجس است و اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است، حکم نجس را ندارد؛

بنابراین، غذا خوردن در مکان‌های عمومی، رستوران‌‌ها و مهمان‌‌خانه‌‌هایی که مردمان لاابالی و کسانی که پاکی و نجسی را مراعات نمی‌‌کنند در آنجا غذا می‌‌خورند، اگر انسان اطمینان نداشته باشد غذایی را که برای او آورده‌‌اند نجس است، اشکال ندارد.

دوّم: آنکه کسی که چیزی در اختیار اوست – و متّهم به وسواس و مانند آن نباشد – بگوید آن چیز نجس است، مثل آنکه همسر یا خادم انسان بگوید ظرف یا چیز دیگری که در اختیار اوست، نجس می‌‌باشد.

سوّم: آنکه دو مرد عادل بگویند آن شیء، نجس است؛ به شرط آنکه از سبب نجاست خبر دهند، مثلاً بگویند «آن شیء با خون یا ادرار برخورد کرده است»؛

امّا اگر یک مرد عادل یا شخصی که مورد اعتماد است خبر دهد و اطمینان از گفتۀ او پیدا نشود، احتیاط واجب آن است که در مورد آن شیء، حکم نجس جاری شود.

ج۱، مسئله ۱۳۸ . اگر فرد به علّت ندانستن مسأله، نجس بودن و پاک بودن چیزی را نداند – مثلاً نداند فضلۀ موش پاک است یا نه – باید مسأله را بپرسد یا احتیاط کرده و حکم نجس را در مورد آن جاری نماید؛

ولی اگر با اینکه مسأله را می‌‌داند، در مورد شیئی شک کند که پاک است یا نه، مثلاً شک کند آن چیز خون است یا نه، یا نداند که خون پشه است یا خون انسان، پاک می‌‌باشد و بررسی کردن یا پرسیدن لازم نیست.

ج۱، مسئله ۱۳۹ . شیء نجسی که انسان شک دارد پاک شده یا نه، نجس است و اگر انسان شک کند شیء پاک نجس شده یا نه، پاک می‌باشد و اگر هم بتواند نجس بودن یا پاک بودن آن را بفهمد، لازم نیست بررسی کند.

ج۱، مسئله ۱۴۰ . اگر بداند یکی از دو ظرف یا دو لباسی که از هر دوی آنها استفاده می‌‌کند نجس شده و نداند کدام است، باید از هر دو پرهیز نماید؛ ولی اگر مثلاً نمی‌‌داند لباس خودش نجس شده، یا لباسی که در اختیار او نبوده و مال دیگری می‌باشد، لباس خودش پاک محسوب می‌شود.